Romeinse paal Valkenburg naar het Rijksmuseum van Oudheden

Vanaf vandaag is de Romeinse houten paal met inscriptie gevonden in Valkenburg te bezichtigen in het Rijkmuseum van Oudheden. De afgelopen maanden is de bijzondere vondst geconserveerd bij Restaura.

De paal maakte deel uit van een Romeinse verhoogde weg. Archeoloog Jeroen Loopik van ADC Archeoprojecten leidde de opgraving. De weg was onderdeel van de limes, de noordgrens van het Romeinse rijk.

De inscriptie maakt de paal een bijzondere vondst. De letters COH II CR staan voor Cohors II Civium Romanorum. Het tweede cohort van de Romeinse burgers was een legeronderdeel van 500 man verantwoordelijk voor verschillende bouwwerkzaamheden.

De paal is dendrochronologisch onderzocht. Na het doorzagen van het hout zijn de jaarringen bekeken. De kapdatum is vastgesteld in de herfst/winter in 124/125 na Chr.

Het hout is geconserveerd door middel van een combinatie van impregneren met PEG en vriesdrogen. De twee delen van de paal zijn verlijmd en de breuk is aangevuld. De inscriptie is lichtjes geretoucheerd met acrylverf en daardoor beter leesbaar voor bezoekers van het Rijksmuseum.

Restauratie IJzertijd wagengraf Heumen

De bijzondere vondst van een vroeg La Tène wagengraf in Heumen is gepresenteerd in Museum Het Valkhof. Samen met de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, de provincie Gelderland, Museum Het Valkhof en de Vrije Universiteit werkt Restaura aan het onderzoek en de restauratie van het graf.

Het graf is illegaal opgegraven en de inhoud is overgedragen aan de provincie Gelderland. De Vrij Universiteit onderzoekt het vondstcomplex onder leiding van Nico Roymans. Restaura zorgt voor de conservering en restauratie.

De inhoud van het graf bestaat uit delen van een wagen, een bronzen situla, diverse sierschijven en -knoppen en een kleine aardewerken beker. Het materiaal is verzameld uit de brandstapel en bewust beschadigd voordat het is begraven.

De vondsten zijn onderzocht met onder andere röntgenopnamen en XRF-analyses. Nu begint de restauratie van de stukken. De recente schade wordt onder handen genomen en we werken toe naar de presentatie van de vondsten in Museum Het Valkhof.

Bijbelse borden uit Enkhuizen

In 2018 heeft Archeologie-West-Friesland archeologisch onderzoek uitgevoerd in Enkhuizen op de percelen Westeinde 88-90. Op het terrein werd onder andere een oude waterput van de bewoners uit de Gouden eeuw gevonden. De put was gebruikt als dump en tussen het afval zijn onder andere de scherven van in totaal vijf borden met Bijbelse voorstellingen gevonden.

De borden zijn getuigen van de katholieke gemeenschap in het Protestantse West-Friesland tijdens de opstand. Zij mochten hun geloof niet openbaar belijden en versierden daarom de privévertrekken met de Bijbelse voorstellingen.

Vier van de vijf borden tonen de kruisiging van Jezus. Op basis van de stijl kunnen minimaal drie schilders worden onderscheiden. Het vijfde bord draagt een voorstelling van het offer van Abraham. De borden zijn zeer waarschijnlijk gemaakt in het atelier van Willem Jansz Verstraeten (tot 1655) of zijn zoon Gerrit Willemsz Verstraeten (1642-1657) in Haarlem.

De borden zijn door ons gerestaureerd. Het oppervlak van de scherven is ontdaan van aanslag en de breukranden zijn gereinigd. Na het puzzelen zijn de scherven verlijmd en ontbrekende delen aangevuld. De aanvullingen zijn in een neutrale kleur geretoucheerd.

Restaura bij How It’s Done

Restaura heeft samen met het programma How It’s Done van RTL Z een promo gemaakt. In de film tonen we ons atelier en werk in De Vondst in Heerlen.

Opmerkelijke Romeinse vondsten in Leidsche Rijn

Het persbericht over de bijzondere Romeinse vondsten uit Leidsche Rijn is de deur uit. Bij de opgraving door de archeologische dienst van de gemeente Utrecht zijn tal van vondsten gedaan. Twee pijlen van een manuballista, een compleet hakmes en een complex van twee hoofdstellen voor cavaleriepaarden.

De vondsten zijn waarschijnlijk gedeponeerd aan de overzijde van de grensrivier bij het Romeinse fort vlakbij Castellum Hoge Woerd. De verschillende voorwerpen worden bij Restaura onderzocht en geconserveerd.

Het maken van een CT-scan van de blokbergingen met de ballistapijl en het paardentuig was een eerste stap in het onderzoek. Samen met Technische Universiteit in Delft is de inhoud van beide blokken bekeken zonder ze aan te hoeven te raken of te beschadigen. Met deze informatie kan een begin gemaakt worden met de conservering.

De volgende stap is het conserveren van de vondsten. Vooraf worden ze gefotografeerd en dan krijgt iedere materiaalcategorie de juiste behandeling. Uiteindelijk worden de gerestaureerde vondsten verder onderzocht en gepresenteerd in Castellum Hoge Woerd.

• Artikel Algemeen Dagblad, Archeologen doen vondsten uit Romeinse tijd in Leidsche Rijn.
• Persbericht Gemeente Utrecht, Opnieuw vondsten uit Romeinse tijd in Leidsche Rijn.

Presentatie pronkbeker palmhoutwrak in het Rijksmuseum

Het rapport ‘Wereldvondsten uit een Hollands schip’ over het onderzoek aan het palmhoutwrak dat is gevonden bij Texel is gepresenteerd in het Rijksmuseum. Een bijzonder moment was de onthulling van de pronkbeker, gerestaureerd door Restaura. De pronkbeker is van verguld zilver en gemaakt in Zuid-Duitsland. Op de deksel staat de god Mars.

De pronkbeker was bedekt met een corrosieaanslag van zilversulfide. Het geheel was gebroken in drie delen: voet, baluster en beker. De aanslag is mechanisch en vervolgens electrochemisch verwijderd. De losse delen zijn aan elkaar bevestigd. Voor onder de voet is een steuntje gemaakt zodat de pronkbeker stabiel staat.

De pronkbeker uit het palmhoutwrak is te zien in Museum Kaap Skil op Texel.

Opening De Vondst: Centrum voor Archeologie in Limburg

De Vondst, het centrum voor archeologie in Limburg, wordt geopend op 10 oktober. Het is de plek voor jong en oud om het proces van bodemvondst tot museumobject te beleven en het Limburgs verleden te ontdekken. Samen met de Provincie Limburg, de gemeente Heerlen heeft Restaura gewerkt aan dit project.

Tijdens de opening kan in het gebouw worden gekeken naar de presentatie en kennis worden gemaakt met de partners, waaronder Restaura. Het volledige programma volgt in september. Voor vragen en informatie kan contact worden opgenomen met de coördinator van De Vondst Madelon Demeijer (mc.demeijer@prvlimburg.nl)

Film project Romeinse thermen

Restaura heeft gewerkt aan de reiniging, consolidatie en reconstructie van de Romeinse thermen in het Thermenmuseum Heerlen. Het project verliep in samenwerking met de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en het aannemersbedrijf Laudy. Max van Even maakte een film.

College Universiteit Leiden

Live stream Universiteit Leiden vanuit Restaura

Een select gezelschap van vijf archeologiestudenten en docent Mark Driessen bezocht onlangs Restaura. Vanuit Leiden keken bovendien 80 studenten mee met de livestream. Ze kregen een rondleiding in het atelier en er werd gesproken over het vak. Via Whatsapp konden ook de studenten in Leiden van zich laten horen.

Verhuizing Restaura

Restaura is verhuisd naar Heerlen

Samen met het archeologisch depot van de provincie Limburg is Restaura verhuisd naar een nieuwe locatie in Heerlen. In de voormalige bibliotheek aan het Raadhuisplein komt het archeologische epicentrum van de provincie. De omgeving van het gebouw wordt omgevormd tot een Romeins kwartier samen met het Thermenmuseum.

Het nieuwe adres van Restaura is: Raadhuisplein 20, 6411 HK Heerlen, 0452 031093